Trong vài năm gần đây, NFT (Non-Fungible Token) thường được biết đến như một công nghệ gắn liền với nghệ thuật số và hình ảnh độc nhất. Tuy nhiên, tiềm năng của NFT còn vượt xa khỏi lĩnh vực đó. Đặc biệt, trong ngành thủy sản và nông nghiệp, NFT đã bắt đầu được ứng dụng để chứng nhận giống, quản lý quy trình nuôi và đảm bảo tiêu chuẩn sản phẩm, mang lại sự minh bạch, đáng tin cậy và thúc đẩy phát triển bền vững.
Bài viết này sẽ giải thích một cách dễ hiểu về NFT, blockchain cùng các công nghệ liên quan và làm rõ những ứng dụng thực tế của NFT ở Việt Nam và trên thế giới trong lĩnh vực này.
NFT là gì? Blockchain và các thuật ngữ liên quan
NFT – Non-Fungible Token
NFT là một dạng mã số duy nhất được lưu trữ trên blockchain, đại diện cho quyền sở hữu tài sản kỹ thuật số hay vật chất mà không thể thay thế hay chia nhỏ như các token thông thường. Đặc điểm này giúp NFT trở thành một chứng nhận số không thể làm giả.
Blockchain
Blockchain là một cơ sở dữ liệu được phân tán, lưu trữ các giao dịch hoặc thông tin theo chuỗi khối, rất khó bị thay đổi hoặc giả mạo. Điều này tạo ra độ tin cậy cao cho mọi dữ liệu được ghi lại trên đó.
Smart Contract
Smart contract (hợp đồng thông minh) là các đoạn mã tự thực thi trên blockchain khi các điều kiện được thiết lập trước đó được thỏa mãn. Hợp đồng thông minh giúp tự động hóa các quy trình và nâng cao tính minh bạch.
Web3 và IoT
Web3 là khái niệm cho nền tảng internet phi tập trung sử dụng blockchain, trong khi IoT (Internet of Things) là mạng kết nối các thiết bị thông minh, sensor giúp thu thập dữ liệu thời gian thực từ môi trường hay quy trình nuôi trồng.
Ứng dụng NFT trong chứng nhận giống
Chứng nhận giống là bước đầu tiên giúp người nuôi, doanh nghiệp và người tiêu dùng xác nhận nguồn gốc và chất lượng giống thủy sản hay cây trồng. Trước đây, giấy chứng nhận vật lý dễ bị giả mạo hoặc thất lạc.
NFT được sử dụng để tạo ra các “chứng nhận số” độc nhất cho từng cá thể hoặc lô giống. Mỗi NFT chứa thông tin chi tiết về nguồn gốc, đặc tính di truyền, thời điểm và nơi khai sinh giống, bảo đảm tính xác thực và không thể sao chép.
Ví dụ thực tế:
- Một số dự án nuôi tôm ở Việt Nam sử dụng NFT để theo dõi nguồn gốc tôm bố mẹ, ghi nhận các tiêu chuẩn giống sạch bệnh.
- Trên thế giới, dự án Aquabytes tại Na Uy kết hợp NFT với phân tích dữ liệu sinh học, giúp quản lý chất lượng giống cá hồi hiệu quả.
Ứng dụng NFT trong quy trình nuôi
Quy trình nuôi thủy sản hay nông nghiệp thường trải qua các bước gồm chọn giống, chăm sóc, thu hoạch và bảo quản. Việc giám sát và ghi nhận từng công đoạn thường phụ thuộc vào nhân lực và có thể gây sai lệch thông tin.
Bằng cách kết hợp NFT với IoT và smart contract, từng giai đoạn trong quy trình nuôi sẽ được ghi lại tự động và chính xác trên blockchain. Ví dụ, các sensor IoT sẽ đo các chỉ số nước, nhiệt độ, độ mặn và tự động cập nhật thông tin này vào NFT của từng lô sản phẩm. Smart contract sẽ đảm bảo các tiêu chuẩn chất lượng được duy trì, cảnh báo nếu có sai sót.
Các lợi ích:
- Tăng cường tính minh bạch và truy xuất nguồn gốc.
- Giảm thiểu rủi ro gian lận, thất thoát thông tin.
- Nâng cao giá trị sản phẩm trên thị trường.
Case study Việt Nam:
- Một số trang trại cá tra đã áp dụng công nghệ này để đảm bảo sản phẩm đạt tiêu chuẩn xuất khẩu sang EU, nhờ việc từng bước quy trình nuôi được niêm yết trên blockchain qua NFT.
Ứng dụng NFT trong đảm bảo tiêu chuẩn sản phẩm
Việc đảm bảo tiêu chuẩn sản phẩm là yếu tố then chốt để người tiêu dùng tin tưởng và doanh nghiệp phát triển bền vững. NFT đóng vai trò như một “giấy chứng nhận số” đại diện cho chuẩn chất lượng và nguồn gốc xuất xứ.
Người tiêu dùng có thể quét mã QR liên kết với NFT để xem chi tiết lịch sử sinh trưởng, chăm sóc và kiểm định chất lượng sản phẩm. Điều này góp phần nâng cao nhận thức và thúc đẩy tiêu dùng bền vững.
Ví dụ thực tế:
- Tại Nhật Bản, một số nhà sản xuất cá ngừ áp dụng NFT để chứng minh sản phẩm được đánh bắt theo tiêu chuẩn bảo vệ môi trường và an toàn thực phẩm.
Kết luận
NFT không chỉ là một công cụ số dùng để minh họa hình ảnh độc nhất mà còn là một giải pháp công nghệ tiên tiến giúp quản lý giống thuỷ sản, quy trình nuôi và chất lượng sản phẩm ngày càng minh bạch, chuẩn xác. Với sự kết hợp blockchain, smart contract và IoT, NFT mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp và người nuôi ở Việt Nam và trên thế giới nâng cao giá trị, xây dựng niềm tin với khách hàng và phát triển bền vững.
Hãy bắt đầu tìm hiểu và ứng dụng NFT ngay hôm nay để khai thác tiềm năng vô tận của công nghệ này trong lĩnh vực nuôi trồng thủy sản và nông nghiệp!
THÔNG TIN LIÊN HỆ
Công ty Cổ phần Công nghệ Wiintek
Địa chỉ: 183C Nguyễn Văn Đậu, Phường 11, Quận Bình Thạnh, Thành phố Hồ Chí Minh
Hotline: +(84) 929 853 399
Email: wiintek@gmail.com
Website: https://wiintek.com/
